Технология 5-сынып. Ашық сабақ: «Тігін машинасын жұмысқа жайындау.»
Жакупова Сәнімгүл Әбдірашитқызы, Ақтөбе облысы,Шалқар қаласы, №3 орта мектептің технология пәнінің мұғалімі.
Күні:1.12.11.
Сыныбы: 5.
Пәні: Технология.
Сабақтың тақырыбы: «Тігін машинасын жұмысқа дайындау»
Сабақтың мақсаты: Оқушыларға тігін машинасын ұмысқа дайындауды,тігін машинасында дұрыс отыру тәсілдерін,тігін машинасының жоғарғы және төменгі бөліктеріне жіп өткізу ережелерін үйрету.
Сабақтың міндеттері:
1.Тақырыпты меңгерту.
2. Машинада жұмыс жасау.
3. ТҚЕ қайталау.
Көрнекі құралдар: Тігін машинасы,интерактивті тақта.
Сабақтың түрі: Аралас.
Сабақтың типі: Іскерлікті қалыптастыру.
Әдіс-тәсілдері: Түсіндірмелі,сұрақ-жауап,практикалық жұмыс.
І. Ұйымдастыру.
1. Сәлемдесу.
2. Бөлме тазалығын қадағалау.
3.Оқушыларды түгелдеу.
4. Ережелерді қайталау.
ІІ. Үй тапсырмасы.
Қайталау сұрақтары арқылы:
1. Тігін машинасының түрлерін атаңыз. (қол машина,аяқ машина,электрлі машина,арнайы машина)
2. Тігін машинасының жобасын ұсынған кім? (Леонардо да Винчи)
3. Мата неден тұрады? (Талшықтан)
4. Матаны ылғалды-жылумен өңдеу дегеніміз не? ( Матаны үтіктеу)
5. Үтіктеу кезінде нені ескеру қажет? (Ереже)
6. Қол тігісінің түрлерін атаңыз. (Көктеу,жөрмеу,көмкеру,тор тігісі,кесте тігістері)
7. Су бүріккіш пен дәке не үшін қажет? (Мата күйіп үтік табанына жабысып қалмау үшін)
8. Кесте тігу үшін қандай еңбек құралдары қажет? (Кергі,ине,жіп,мата,қайшы)
9. Исаак Зингер қай жылдары тігін машинасын ойлап тапты? (1850-1851 )
10. Ресейдің қай қаласында Зингер зауыты ашылды? (Подольск)
11. Еңбек құралдарын атаңыз. (мата,ине,жіп,қайшы,желім,қағаз,тігін машинасы т.б.)
12. Қол инемен жұмыс кезіндегі ескеретін ережелер. (Жұмыс басында ине санын санау,қисық инемен жұмыс жасамау,сынған жағдайда мұғалімге тапсыру,жұмыс аяғында мұғалімге санап тапсыру.)
13. Инешаншым дегеніміз не? (Бұйымның бөлшектерін тігу)
14. Тігім дегеніміз не? (Бірнеше рет қайталанған инешаншым)
15. Тігіс дегеніміз не? (Бөлшектердің біріккен орны)
ІІІ.Жаңа сабақ.
Тігін машинасында жұмыс жасаудан бұрын оны жұмысқа әзірлейді.Доғарғы және төменгі жіптерді өткізеді,тігістің ұзындық жүрісін фрикциялық винт арқылы реттеп отырады.Егер махавик дөңгелекті айналдырғанда ине қозғалса ол жұмыс істеуге дайын болғаны.Бос жүрісте махавик дөңгелек айналып ине қозғалмайды.Жіпті инеге машинаға дұрыс өткізбесе машина дұрыс жұрмейді.Төменгі жіпті шөрікке кигізеді,жіптің тартылысын реттеп отыру үшін шөріктің қабын қолданады.
Машинада дұрыс отыру тәсілдері:
-жұмыс орнына жарық сол жақтан немесе алдыңғы жақтан түсіп тұру қажет.
-отыратын орындық пен тігін машинасының ара қашықтығы 10-15 см болуы керек.
-құрал – жабдықтар арнайы қорапта тұруы керек.
-тігін машинасының айналатын бөлшектеріне жақындауға болмайды.
-Тігін машинасының жоғарғы жібін өткізу ережесі.
-Тігін машинасын жұмыс қалпына келтіріп инені жоғары көтеріп қой.
-Жіпті қорабымен арнайы шегеге кигізіп ,қажетті тетеіктерден өткіз
-Жіпті жоғары жіптің тартылуын реттейтін екі сақинаның арасынан компенсациялық серіппенің ілмегінен өткіз.
-жіпті инеге сабақтау.
Тігін машинасының төменгі жібін өткізу ережесі.
-Жібі оралған шөрікті қабына кигіз.
-Жіпті шөрік қабының жіпті тартып тұратын серіппесінің астынан өткіз.Жіптің ұшын 10-15 см артық қалдыр.
-Шөрікті тігін машинасының астыңғы құрылғысына орналастыр,сырт еткен дыбыс естілгенде шөріе дұрыс орналасқаны.
-Ысырмалы қақпақшаны жауып,инені жоғары-төмен қозғап төменгі жіпті суырып шығару керек.Жоғарғы жіп пен төменгі жіптің ұшын тартып,табан астынан кері жібер.
ІV. Практикалық жұмыс.
1.Тігін машинасында оқушылар тігіс жүргізіп үйрену.
2.Мұғалім қадағалау,қатемен жұмыс жасау.
3.Тігістің сапасын тексеру.
V. Бекіту сұрақтары.
1.Тігін машинасында дұрыс отыру ережелері қандай?
2.Тігін машинасының жоғарғы жібін өткізу ережесі қандай?
3.Тігін машинасының төменгі жібін өткізу ережесі қандай?
VІ.сабақты қорытындылау.
Бүгінгі сабақ ұнады ма? Несімен ұнады? Несімен ұнамады?
VІІ. Оқушыларды бағалау,үйге тапсырма беру.
Сабақ барысында сұраққа жауап берген оқушыларды бағалау.Тақырыпты мазмұндау.
Ұқсас тақырыптар:
- Технология. Сыныптан тыс сабақтың тақырыбы: «Шебер қолдар»
- Технология. Ою-өрнектің классификациялық мәнері.
- Технология сабақтары (қыздар).
- 9 сынып. Информатика мен алгебра. Арифметикалық прогрессия. Арифметикалық прогрессияның n-ші мүшесінің формуласы.
- И-8. Сабақтың тақырыбы Excel электрондық кестесінде деректердің орнын ауыстыруы және көшірмелеу. Автотолтыру. Сандарды енгізу.
- Орнамент. Оюы көптің өрнегі көп, өрнегі көптің ермегі көп.
- Технология. 4 -сынып. Cәукеле тігу.
- Бейнелеу өнері-3сынып. «Сәндік қолданбалы өнер. Сырмақ.»
- Конференция сабағы. «Әлемді білегінде ойнатқан палуан».
- Математика. Озық ойлы оқушы. Сыныптан тыс жұмыс (9-10 сынып).