Батыс Қазақстан облысы, Орал қаласы, М.Өтемісұлы атындағы сауықтыру мектеп- интернатының тәрбиешісі Мүтиева Светлана Тантаевна

Мақсаты: Балаларды ұлттық аспаптармен таныстыру. Олардың топтарына бөлінуі. Қобыз,домбыраға тоқталып қысқаша түсінік беру. Ұлттық аспаптардың жасалуы.
а) тәрбиелігі:  оқушыларға жалпы түсінік беру.
б) білімділігі: оқушылардың білімдерін , “Ұлттық аспаптар туралы”түсініктерін жетілдіру.

Сабақтың көрнекілігі: аспаптар:домбыра,қобыз,сыбызғы.

Сабақтың барысы:

-Сәлеметсіздер ме,балалар?Отырыңыздар!Біз бүгінгі тәрбие сағатында ұлт аспаптарымен танысып,олардың түрлерімен және жасалу жолымен танысамыз.Музыкалық аспаптардың әуені қоршаған ортаның ырғағы мен үнін неғұрлым толығымен қамтуы үшін біздің ата-бабаларымыз өте ерте кездің өзінде-ақ музыкалық аспаптардың мынадай топтарын ойлап тапқан.
Ұрма аспаптар: дабыл, даңғыра, кепшік, шыңдауыл, дауылпаз, ұран, керей,желбуаз.
Үрлеп ойналатын аспаптар: сыбызғы,уілдек,саз-сырнай.
Қияқты аспаптар: қобызғы, сазген,бозаншы,егек.
Шертпе аспаптар: домбыра, шертер, шіңкілдек, жетіген, адырна.
Сарнамалы аспаптар: тілқобыз, ауызсырнай, шаңқауыз.
Балалар, халық аспаптарының бірі деп мен жаңа қобыз деп айттым,ал қобыз ертеден келе жатқан аспап. Халық аңызы мен Орта Азия ғалымдарының кейбір деректеріне қарағанда VIII­IX ғасырда қобызды Қорқыт жасап, алғаш күйін шығарып тартқан дейді.
Домбыра-домбыраны бәрің жақсы білесіңдер, іштеріңде ойнайтыңдарында болар.(бір,екі бала ойнап,күй тартып береді). Домбыра қазақтың көне аспаптарының бірі,оның түрлері:үш шекті, бас домбыра.Домбыра жайлы көп аңыз бар,мысалы: “Ақсақ киік” аңызын көбіңіз білетін боларсыңыздар.(айтып беру).
Домбыраға қорғасын құйғанда, бір шегі үзіліп қалады,бірақ домбыраның әуезі сол қалпында қалады.
Халқымыз тұтынған саз аспаптары бір-біріне мүлдем ұқсамайды. Оның бірі ағаштан,саздан,балшықтан болмаса сүйектен, тіпті енді болмаса мал терісінен жасалады. Басқасын қойғанда ,кез келген жерде өсетін кәдімгі қара құрайдан жасап алып, ойнай беруге болады.Қазақтың ұлттық аспаптарының оңай жасалуының сыры неде? Ұлттық аспаптарымыздың табиғи заттардан жасалуы- оның жұмсақ та құлаққа жағымды қоңыр үнді болуының бірден-бір шарты.Музыкалық саз адамның көңіл-күйін бейнелейді.Қазақтың ұлттық музыка қазынасының үлкен бір жалырының “Күй” аталуы да сондықтан.Музыка- аспабы болса сол көңіл күйді тындаушыға жеткізеді. Халқымыздың біз атақты күйшілерін білеміз- Құрманғазы, Д.Нұрпейісова.т.б.

Бекіту:Балалар, біз бүгін қандай музыка аспаптарымен таныстық, олар қандай топқа бөлінеді?Аспаптар неден, қандай материалдан жасалды?

Ұқсас тақырыптар:

• И-8. Логиканың негізгі түсініктері. Формалды, математикалық логика
• Сыныптан тыс жұмыстың тақырыбы: Жас технолог
• Математика-6. Рационал сандарды бөлу.
• Алгебра 7 класс. Екі өрнектің айырымы мен қосындысының көбейтіндісі.
• Математика-6. Сан аралықтары
• Технология. Жалпы білім беретін мектептерде шығармашылық жоба негізінде оқыту.
• Бастауыш сынып. Ағаштар неге ашуланады?
• Математика. Қарама – қарсы сандар. Бүтін сандар. Рационал сандар туралы түсінік.
• Математика. 6 сынып. (Аптасына 5 сағат, барлығы 170 сағат)
• И-11. Microsoft Access редакторында дайындалған кестелерге байланыстар мен сұратулар енгізу.